LAB.z

LAB.z staat voor stadslab Zaanstad. LAB.z is een publieke plek en intermediair waar bewoners, ondernemers en gemeente samen kunnen experimenteren, kennis delen en met elkaar zoeken naar creatieve en praktische oplossingen voor stedelijke vraagstukken.
LAB.z is opgericht door stadslaboranten uit Zaanstad die een samenwerking met elkaar aangaan om de bottom-up en top-down beweging te verbinden.

Wij willen ons als LAB.z inzetten om de potentie van Zaanstad zichtbaar te maken door enerzijds het stedelijk beleid en haar doelen inzichtelijk te maken en anderzijds de lokale initiatieven en ideeën een platform te geven waar ze zichzelf kunnen laten zien en horen, elkaar kunnen vinden. LAB.z wilt een plek opzetten waar kennis gedeeld wordt en waar mensen elkaar kunnen vinden en verder helpen.

Binnen LAB.z komt verschillende kennis samen op het gebied van sociaal/maatschappelijke vraagstukken en projecten, duurzaamheid, transformatie, het inrichten van de publieke ruimte, architectuur, grafische vormgeving en het verbinden van projecten en mensen.

LAB.z stelt zich ten doel een duurzaam en regionaal verankerd netwerk van inwoners, ondernemers, bedrijven, kenniscentra en gemeente op te zetten. En deze door mee te denken, te delen en waar mogelijk door te doen te ondersteunen en/of samen te werken. Met als doel om Zaanstad als geheel meer draagvlak en draagkracht te geven om ‘problemen’ integraal aan te kunnen pakken en (constructiever) op te lossen.

Met LAB.z willen we zichtbaarheid geven aan bestaande en nieuwe initiatieven gericht op stedelijke waarde-creatie. En LAB.z wil deze ondersteunen, verbinden met inwoners, ondernemers, bedrijven en de gemeente. Zodat al het enthousiasme en potentie gericht op het verbeteren van Zaanstad in praktijk gebracht kan worden.
Wij willen de lacune tussen de top-down en bottom-up beweging slechten, door een positieve en opbouwende relatie tussen bewoners, initiatiefnemers, overheid, instituties en marktpartijen te bewerkstelligen.

WAAROM

We leven in een tijd van maatschappelijke transitie waarin de oude manier van organiseren aan sterke veranderingen onderhevig is. Op lokaal niveau wil de overheid de participatiemaatschappij vorm geven om stedelijke problemen op te lossen en stedelijke thema’s aan te pakken. En steeds meer stedelingen hebben de behoefte om als ‘professionele’ bewoner bij te dragen aan hun eigen stedelijke omgeving met haar eigen karakter en problematiek. Ergens tussen deze twee bewegingen, top-down en bottom-up bevindt zich een lacune die wij moeten zien te overbruggen, als wij willen dat onze lokale potenties meehelpen aan het versterken van de lokale economie en zelfredzamer wordt.

Dit vraagt om nieuwe spelregels en een nieuwe gezamenlijke consensus. Vanuit het besef dat lokale problemen om lokale oplossingen vragen en bestaande regelgeving vaak te complex is. De roep (van bovenaf) om een participerende burger, heeft geleidt tot nieuwe inzichten en nieuwe definities van wat nodig is.

Tegelijkertijd is Zaanstad als gemeente bezig met een aantal grote ontwikkelingsvraagstukken die een grote impact zal hebben op de stad. Aanleiding is onder meer de bouwopgave van stadsregio Amsterdam tot 2030. Hiervoor zal de stad 15.000 woningen voor haar rekening nemen. Maar er zijn ook tal van andere opgaven die actueel zijn. Zoals het grondstoffenakkoord, waardoor Zaanstad in 2050 een circulaire economie zou moeten zijn, de ambitie om in 2020 als gemeente energieneutraal te zijn, de duurzame transformatieopdracht voor bestaande bedrijfsterreinen en de armoedeopgave. Op dit moment is de gemeente van Zaanstad op zoek naar de passende manier om invulling te geven aan de identiteit en de vormgeving van deze snel groeiende stad.
Om hier samen vorm aan te geven, moeten we kijken hoe wij de afstand tussen de welwillende overheid en de voortvarende beweging van onderaf kunnen overbruggen en hoe wij profijt kunnen trekken van wat er in de afgelopen jaren al is opgebouwd. Verschillende bewoners en organisaties, maar ook gemeentelijke ambtenaren, staan te popelen om gezamenlijk bij te dragen aan de kwaliteit van de stad op lokaal en regionaal niveau. Een aantal van hen hebben elkaar gevonden binnen de ‘werkvorm’ stadslab. .
Een stadslab wil zich in het stedelijk veld als verbindende motor inzetten, die helpt bij het doorpakken, ontwikkelen, leren en uitvoeren door te verbinden, kennis delen, samenwerken en te experimenteren.

HOE

Aangezien LAB.z zich vooral met stedelijke (en sociale) vraagstukken zal bezighouden is één van de meest voor de hand liggende aanknopingspunten MAAK.Zaanstad. MAAK.Zaanstad is een Ruimtelijk Economische Agenda van de gemeente die verbonden is met thema’s op het gebied van onderwijs, werk en cultuur. MAAK.Zaanstad heeft tot doel om met inwoners, organisaties en bedrijven ervoor te zorgen dat Zaanstad ook op de lange termijn een sociaal duurzame en veilige stad is: “een stad waar mensen zich thuis voelen en met plezier wonen, werken en leren”. Hier wordt dus juist gezocht naar de lokale samenwerking en liggen veel kansen om nieuwe manieren te vinden om dit vorm te geven, zodat de stedelijke ontwikkeling van Zaanstad ook echt in overeenstemming is met waar de behoefte aan of noodzaak voor is. Dit doen wij door: – Een platform aanbieden voor bewoners, bedrijven, ondernemers, organisaties en gemeente die elkaar willen vinden om mee te bouwen aan de stad, vanuit eigen initiatieven/dromen. – Bewoners, bedrijven, organisaties en gemeente enthousiast te maken om deel te nemen aan dit netwerk en hun wensen en doelen te delen. – Motiveren om mee te doen met bouwen aan de stad. – Contact met bewoners, bedrijven en gemeente actief op te blijven zoeken en op de hoogte te zijn van de behoeften en mogelijkheden. – We kijken zowel naar de landelijke ontwikkelingen en wat mogelijk in de Zaanstad zou werken – We kijken ook hoe de ontwikkelingen van Zaanstad zich verhouden tot die met de directe omgeving – Helpen om als intermediair te functioneren bij samenwerking – Maatschappelijke meerwaarde van initiatieven e.d. zichtbaar maken.